Wytse had van te voren al aangegeven dat het een meer jaren project zou
gaan worden. Hij begon begin 2006 met het uittekenen van zijn zelf te
bouwen solo en al snel volgde zijn eerste verslag. In september 2007 volgde een tweede verslag waarin de bouw van de romp werd beschreven. Eind 2008 was er nog een korte update en was Wytse begonnen met het afbouwen van de binnenkant. Nu een nieuw
en uitgebreid verslag van de werkzaamheden tot nu toe.
Verslag bouw solo deel 4, Wytse de Boer, juni 2009.
In 2008 ben ik niet echt, beter gezegd “echt nietâ€, opgeschoten met de bouw van mijn solo. In onze familie was er het nodige aan de hand, en het werk hielp ook niet mee. Ik stapte op 2 januari 2008 in een groot project (de integratie van twee bedrijfsonderdelen met een harde deadline van 1 januari 2009). In februari 2009 kwamen we in rustiger vaarwater en heb ik de draad weer opgepakt. Ook had ik veel vrije dagen over en in daarom heb ik in de maand mei 4 weken vrij genomen en dat geeft ook veel tijd voor de hobby.
Waar was ik gebleven. Ik had de knieën voor de zijtanks gemaakt en de hoeklat dek – kuipzijwand op zijn plaats gelijmd. De dekbalk achter onder het voordek zat op zijn plaats inclusief het mastgat. En aan de binnenkant van de huid was de versterking voor de zijstag strips gelijmd.
De zijwanden van de kuip waren aan de beurt. Ik heb een lange dunne strook multiplex langs de spanten geklemd en op verschillende punten latjes erop geschroefd precies op hoogte en diepte. Zo kreeg ik een mal.
Twee stroken 4 mm Jumbo mahonie multiplex aan elkaar gelijmd (kopse kanten schuin afschaven over ca 3,5 cm en dan lijmen). Het was nog te koud om dit in de deel van de boerderij te doen. Dus dan maar in “een hoekje†van de huiskamer, foto hiernaast.
Op de volgende foto zie je de mal op de gelijmde plaat.
De mal erop, de punten overbrengen, een dunne lat op die punten fixeren met tekenloden.
(Dat zijn rechthoekige stukken ijzer met een haak van betonijzer, die heb ik ruim 30 jaar geleden gemaakt toen ik naar de hts ging. We gebruikte die om met dunne latten van plexiglas de waterlijnen van scheepsrompen te tekenen. Nu rollen dat soort tekeningen uit de computer. Nooit gedacht dat ik die weer zo vaak zou gebruiken.)
Hieronder zie je dat bij het aftekenen van een dekplaat.
De lijn trekken en uitzagen. Dan nog wat passen, meten, schaven etc. en zo zijn de wanden op maat gemaakt.
Dit was maart 2009, en het was nog steeds te koud om te lijmen bij de boer waar ik de solo bouw. Het moet tegen de 15 graden zijn wil de epoxy netjes uitharden. Er is een harder die vanaf 5 graden werkt maar dat geeft meer nawerk in termen van ontvetten en schuren.
Dus heb ik de zijwanden er los ingezet om van hardboard de mal voor de tweede bodemplaat te maken. Ook voor die bodemplaat weer twee stukken multiplex aan elkaar gelijmd, nu 5 mm Bruynzeel mahonie multiplex. Ik heb die bodemplaten al wel gelijmd, maar niet op maat gemaakt.
Ik ben eerst gestart met het roer en zwaard. Die maak ik van latjes die ik tot panelen lijm. Door verschillende houtsoorten te gebruiken kan je gewicht en sterkte beinvloeden. Ook de onderdelen van de zwaardkast had ik intussen klaar liggen, ik wilde wel een nauwkeurige indicatie hebben van de dikte van het zwaard voordat ik die zwaardkast in de kuip ging lijmen.
Min of meer parallel thuis de constructie van het roerblad en het zwaard ter hand genomen. Het roerblad is gemaakt van plankjes western red cedar en mahonie. Het zwaard is zwaarder gemaakt, latjes van eiken en mahonie om en om. Jaren geleden heb ik dit ook eens geprobeerd voor een nieuw zwaard voor een Mirror en toen kreeg ik het paneel niet vlak, het was tijdens het lijmen krom getrokken. Daarom ben ik nu heel voorzichtig te werk gegaan. Een oud keukenblad als vlakke ondergrond gebruikt. Eerst paneeltjes van 5 latjes aan elkaar gelijmd. Dan die 2 panelen tot 1 paneel gelijmd en vervolgens 2 panelen met de latjes half overlappend op elkaar gelijmd. Hieronder worden twee panelen van 5 latten van het zwaard tegen elkaar gelijmd, en tegen de muur staat een paneel voor het roer.
Ik had een meubelmaker gevonden, Wim Bongers, met een brede vandikte bank (40 cm), een schaafbank om een breed paneel in 1 keer vlak te schaven.
Toen de panelen klaar waren zijn ze door de vandiktebank gegaan bij Wim Bongers en toen kon de vorm erin gebracht worden.
De omtrek aftekenen en uitzagen, en het vleugelprofiel erin brengen: rond van voren, taps van achteren met een rechte achterzijde (enkele mm breed).
Het roer ging vrij makkelijk, het zwaard was wel 2 dagen werk. Al met al ook weer enkele weken doorlooptijd.
Hieronder sta ik in de werkplaats op de camping in Friesland te schaven. Daar ligt onze schakel en om in een lang weekend toch een beetje vorderingen te maken heb ik het zwaard meegenomen, en kon ik in de werkplaats daar een dagje schaven en schuren.
Vervolgens het roerblad en het zwaard versterken met mat van glasvezel. Het zwaard heb ik 2 keer in de glasvezel gezet, het roerblad 1 keer. Intussen kwam ik aan mijn “werkvakantieâ€. Vorig jaar had ik zo weinig vrij kunnen nemen dat ik nu veel vakantiedagen over had, en dus heb ik de maand mei vrij genomen. Dat leverde een paar mooie zeil weekenden in Friesland op en een flink aantal dagen bouwen aan de solo.
Begin mei ben ik begonnen met het lijmen van de zijwanden van de kuip en vervolgens de extra dekspanten en de latjes die in de lengte onder het dek lopen gemaakt. En ik had nu ook tijd om de romp te impregneren.
De spanten in de zijtanks staan om de 61 cm, met een extra spant bij de doft. Die zijn van 4 mm Okumé multiplex. In het middengedeelte heb ik extra dwarslatjes gelijmd. Deze en de latjes die in de lengte onder het dek liggen zijn van Western Red Cedar hout. En dan ben je op het punt om aan het dek te beginnen. Maar eerst nog even de zwaardkast.
Ik wilde mijn zwaard op dikte hebben voordat ik de zwaardkast ging monteren. Ik had een paar manden geleden de wanden uitgezaagd en er formica op gelijmd (en die formica loopt door in de kielbalk). Met het zwaard en 2 stroken formica de breedte van de zwaardsleuf in de kielbalk gecontroleerd en waar nodig nog wat afgevijld.
Nu kon de zwaardkast aangebracht worden. Eerst de voor en achterzijde van de zwaardkast gelijmd. En voor de foto nog even het zwaard erin gezet, zo’n foto kan je maar één keer maken.
Het zwaard gepast en de wanden van de zwaardkast erin gelijmd. Dat was een lastige klus omdat ik de formica ook tegen de zijkant van de zwaardsleuf in de kielbalk moest lijmen. Ik drukte dat aan met latten precies op breedte in die sleuf, maar dan moeten er geen lijmresten bij komen want dan krijg je die latten er niet uit. Dus in de avond even terug gegaan en de klemlat eruit gehaald en de opnieuw onder druk gezet.
En toen gestart met het dek. De bovenkant van de romp precies in de kromming afwerken en dan de mallen voor de dekplaten maken uit hardboard. Ook nu weer de stroken mahonie met een “las†aan elkaar lijmen. Gelukkig was het nu warm genoeg om bij de boer in de deel te lijmen, zo’n gelijmd dekplaat is te lang om in mijn auto te vervoeren. Ook had ik gezelschap van een nest boerenzwaluwen, dus wel de platen afdekken, vader en moeder zwaluw laten wel eens wat vallen als ze door de schuur vliegen.
Fascinerend te zien hoe snel die vogels groeien en met pa en ma die de hele dag af en aan vliegen met eten voor de jongen. Hierboven de situatie begin mei, hiernaast begin juni enkele dagen voor het uitvliegen (dat heb ik helaas gemist, ik was weer aan het werk).
Mijn laatste week vrij aan die dekplaten besteed. De SB zijde zit erop.
Dat lukte net voor het Pinksterweekend eind mei. (Dat weekend hebben we heerlijk gezeild in Friesland.)
In juni de BB zijde pas maken, onderzijde impregneren en lijmen. Intussen is dat ook gebeurd. Hieronder de solo midden juni 2009.
Al met al lekker opgeschoten., het ziet er nu uit als een solo.
De komende maanden tijd vinden om de romp verder af te maken:
• de versterking van de zwaardkast bij de zwaardbout en de zwaardkastdeksel,
• de doft,
• de tweede bodemplaten op maat maken en erin lijmen,
• de randen aan weerszijden van het dek (bovenrand kuip, schuurlijst aan de zijkan van de solo.
Intussen ook de vraag beantwoord of ik een sierlijst aanbreng van een lichtere kleur hout. Ik eb inmiddels een lat Yellow Cedar in huis voor de bovenrand van de kuip, de lat in het midden van het voordek en een latje aan de zijkant tegen het dek.
En dan nog wat kleinere onderdelen en alles netjes afwerken
(voorsteven, mastgat, mastvoet, blokken voor hangbanden, blokjes voor de klemmen.) Al met al nog een dag of 10 werk voordat ik aan het schuren en lakken toe ben. En dan nog afmonteren.
Eens kijken of ik eens bij een paar wedstrijden gaan kijken hoe de inrichting van de verschillende solo’s eruitzien.
Het wordt wel spannend of ik in oktober nog een proefvaart kan maken, de hoeveelheid werk is in elk geval te overzien. Ik schrijf als het even kan een update in het late najaar.
Wytse de Boer, juni 2009.