Op de site van de Soloklasse komt dikwijls de foto van Gilles de La Combe voorbij. Een zeilersactie die een zogenaamde Nosedive voor de camera toont. Het is een heroïsch moment waarop de zeiler onder het wateroppervlak schiet en als een duikboot verdwijnt. In ons leven bedreigen de elementen ons op eenzelfde manier en komt het rationele, onder water en niet meer zichtbaar, in contact met het irrationele.
In dat irrationel vaargebied spelen angsten een levendige rol. Hier krijgt de mythologie vat op een grootse verbeelding. Als de spiegeling van ons ondermaanse leven. Die angsten behelzen spookverschijningen of voor waar gehouden beelden die zich uitdrukken in koortsachtige voorstellingen. Met een oogopslag zie je in de gordijnen de vreselijkste monsters die je grimmig aankijken of een groter onheil voorspellen. In zo’n situatie is het fijn naar spannende expedities te kijken die je uit de benarde situatie bevrijden en die je vanuit een comfortabele stoel gadeslaat. Het leed trekt aan je voorbij zonder slachtoffer te zijn. Dat effect kan je gemoed behoorlijk opluchten. Het is al eens gezegd: ‘SchadeFreude’. Zo is er als troost de wereldse expeditie van de scheepsarts Gerrit de Veer. Veer beschrijft de reis van Willem Barentzs als ooggetuige en neemt tegelijk afstand van de uitzichtloze situatie voor zijn opdrachtgevers. Mijn voorkeur gaat uit naar de auteur Unwin die met gedetailleerde kennis van de zaken over juist deze reis schrijft. De opdracht-gevers wilden toen al haarfijn weten waar hun geld in gebleven is. Voilá, de reden waarom de reis naar de Noord terug te lezen is: Hollandse koopmansgeest en avontuur gaan samen in dit menselijk drama. Wij lezen een reisverhaal van zo’n vijfhonderd jaar geleden. Een levens-verhaal voor alle tijden die je zelfs de Odysseus, verteld door Homerus, in herinnering oproept. Nosediving in het boek: lezen dus!
Maar nu de actualiteit. Nosediving. Het is een begrip dat het echte neusduiken van de onderzeeboot in beeld brengt. Wie zich de bioscoopavond kan herinneren met een duikbootfilm als ‘The hunt for the Red October’, kan de winter door. Wat een spannende film die tussen de hoofdpersonages Alec Baldwin en Sean Connery afspeelt. Maar de top van de lijst der onderzeebootfilms begint met de moeder der onderzeebootfilms, de dikwijls als draaiboek gecopieerde film: ‘Das Boot’. Wie de film niet kent moet dit als zeiler deze winter gaan inhalen! Het is dé film over koelbloedigheid, strategie, psychische uitputting, humor en de klare dood. ‘Das Boot’ is gemaakt door Wolfgang Petersen, die vele actiefilms in Hollywood uitvoerde. Das Boot is zo’n kassakraker geworden dat zelfs in Noord-Duitsland, bij Rostock, een U-boot permanent tentoongesteld is en de crew van de film na zoveel jaren bijeenkwam om dit filmresultaat te gedenken. De filmploeg heeft zich destijds in de kleinste bochten gewurmd om deze opnames in die ijzeren kooi van een onderzeeboot te maken. Iedereen was getraind om razendsnel van A naar B in dit schip door de mangaten te rennen. Met de filmploeg in het gevolg, de dood op de hielen. Ieder personage had een uitgesproken plaats in het scenario. De film werd er levensecht door en blijft adembenemend.
Om de winter door te komen is een lijstje favoriete duikbootfilms opgetekend die met verve wordt aangeduid:
– Nr. 10: K-19- The Widowmaker, (2002)
– Nr. 9: Run Silent-Run Deep, (1958)
– Nr. 8: Torpedo Run, (1958)
– Nr. 7: The Enemy Below, (1957)
– Nr. 6: U-571,
– Nr. 5: CSS Hunley, (1999)
– Nr. 4: The Hunt for the Red October, (1990)
– Nr. 3: 20,000 Leagues under the Sea, (1954)
– Nr. 2: Crimson Tide, (1995)
– Nr. 1: Das Boot, (1981)
Hiermee sluit John Wilson zijn columns af met de aanbeveling zoveel mogelijk onderzeebootfiflms te bekijken en de spirituele kant van het wedstrijdzeilen niet uit het oog te verliezen. Een dankbaar afscheid tot de trouwe lezers die hiermee gegroet zijn.
>J.W.<